Gurseko kontzentrazio-esparruan sartu zituzten 1940ko apirilaren 4tik Bidasoako muga zeharkatu zuten euskal errefuxiatuak, tropa frankistengandik ihesi, eta han preso amaitu zuten.

Arlo honetan gutxienez 6.555 euskaldun sartu ziren. Gainera, Bearnoko eremutik 26.641 judu igaro ziren, Alemania, Polonia eta Austriakoak –garai hartan Adolf Hitlerren III. Reicharen parte ziren lurraldeak–, 19.022 errefuxiatu errepublikano espainiar Estatuko beste leku batzuetatik, 6.808 boluntario 52 herrialdetako Nazioarteko Brigadetatik, 1.470 frantziar –Vichyren erregimen kolaborazionistaren aurka borrokatzen zuten erakunde komunista, sozialista eta anarkistetan militatzen zutenak–, eta 63 ijito ere bai. Gainera, 1942ko abuztutik 1943ko otsailera arte, sei tren-konboi atera ziren, 3.907 judu Auschwitzeko nazien sarraski-eremura eraman zituztenak.

Gurseko eremua Frantziako agintariek administratu zuten beti zuzenean, 1940. urtera arte Armadak eta ondoren Petain mariskalaren gobernu kolaborazionistaren menpeko zibilek. Gursen, guztira, 382 barrakoi eraiki ziren, eta guztira 18.500 lagun inguru bildu ziren.

Telesforo Monzon Eusko Jaurlaritzako sailburuak Fagalde jeneral frantziarrarekin negoziatu ondoren, Ipar Kataluniako Argelers de la Marendan zeuden euskaldun gehien-gehienak Gurseko zelaira eraman zituzten.

Euskal herritarak izan ziren, hain zuzen ere, Gursera lehenak heldu zirenak eta barrakoiak altxatu zituztenak. Eusko Jaurlaritzak euskaldunei laguntzeko azpiegitura bat zuen. Gursen presentzia zuen gobernu bakarra zen, gainerako laguntza Vichyren erregimenak onartutako erakunde judu frantsesetara eta talde protestanteetara mugatzen baitzen.