
«Garbitzaileek, erreken ondoan bildurik, kantuan egiten dute lanean ari diren bitartean. Hala ere, beren ahotsek, uraren murmurioarekin nahastuta, harmonia sinple eta hunkigarria osatzen dute». Horrela deskribatzen ditu Francisque Michelek euskal garbitzaileak “Le Pays basque” (1857) lanean. Egilearentzat, langile lana egiteaz haratago, emakume hauek euskal ahozko tradizioaren transmisioa gorpuzten dute. Berrogei urte baino gehiago igarota, Eulalia Abaituak Michelek hitzez deskribatutakoa jaso zuen bere kamerarekin: garbitzaileen presentzia etengabea euskal paisaian. Bere “Lavanderas en el camino” argazkiak, 1900 inguruan Bizkaian ateratakoak, ez du eszena pintoresko bat erakusten, baizik eta, arropaz betetako astoekin batera, landa-bide batetik aurrera doazen emakume langileen joan-etorria. Inposatutako ikusezintasunaren aurrean, Abaituak begirada enpatikoa eskaintzen du, funtsezko eta ahaztutako lanaren balioa aitortzen duena.