GAUR8

Duela hiru urte hil zen Josefina Lamberto, memoria historikoaren aldeko ekintzaile nafarra

Gaur dela hiru urte hil zen Josefina Lamberto, 1936an frankistek bortxatu eta erre zuten Maravillas Lambertoren arreba. Josefinak berak hezur-mamitan jasan zuen errepresio frankista, eta memoria historikoaren ekintzailea izan zen hil arte.

Josefina Lamberto, Maravillasi egindako omenaldi batean, Iruñeako Gaztetxean.
Josefina Lamberto, Maravillasi egindako omenaldi batean, Iruñeako Gaztetxean. (Idoia ZABALETA | FOKU)

93 urte zituela hil zen Josefina Lamberto 2022ko ekainaren 7an. 1936an frankistek bortxatu eta erre zuten Maravillas Lambertoren arreba zen, eta Nafarroako oroimen historikoaren alde borrokatzeagatik zen ezaguna. Larragan (Nafarroa) jaio zen, 1929. urtean.

1929an jaio zen Larragan; aita Vicente Lamberto UGTko sindikalista militantea zuen, eta ama etxekoandrea, Paulina Yoldi. 1936ko abuztuaren 15ean aita eta ahizpa eraman eta hil egin zituzten falangistek. Josefinak orduan zazpi urte besterik ez zituen, Maravillasek, 14. Aita fusilatu egin zuten falangistek eta haren gorpua desagertuta dago geroztik. Maravillas, ostera, bortxatu, hil eta erre egin zuten.

Familiak Larraga utzi eta Iruñera joan behar izan zuen. Han, amak limosna eskatu behar izan zuen, eta Josefina Lamberto eta bere ahizpak bizirik atera ziren, gizarte-laguntzari esker.

21 urterekin moja sartu zen Josefina, eta kongregazioak Pakistanera bidali zuen umezurztegi batean lan egitera. Urteen buruan, moja izateari utzi, eta bizimodu hartan erakunde erlijiosoek oso gaizki tratatu zutela adierazi zuen.

Nafarroako Fusilatuen Senideen Elkartearen sortzaileetako bat izan zen, eta frankismoaren biktimen oroimena bizirik mantentzen jardun zuen.

Lan sozial handia ere egin zuen, adibidez boluntario gisa Paris 365eko jantoki sozialean.