1911n Mona Lisa margolana lapurtu zuten, eta ikono bihurtu

1911ko abuztuaren 21an, Parisko Louvre Museoko langile batek, Vincenzo Peruggia izenekoak, Leonardo da Vinciren Mona Lisa edo Gioconda arte lana besapean hartu eta, inolako eragozpenik gabe, etxera eraman zuen. Lapurreta honek bihurtu zuen mundu osoan ospetsu Leonardo da Vinciren koadroa.

 

La Gioconda Leonardo da Vinciren lan ospetsuenetako bat da, seguruenik Parisko Louvre Museoko erretraturik ezagunena. Maisulantzat jotzen da, teknika berritzaileak erabiltzen dituelako eta, batez ere, bere irribarreak duen misterio-kutsuagatik.

Baina beti ez da hain ospetsua izan: sinezgaitza dirudien arren, lapurreta batek bihurtu zuen ikono. Lapurreta 1911ko abuztuaren 21an izan zen, baina hurrengo eguneko goizera arte inor ez zen ohartu Mona Lisa edo Gioconda desagertu zenik. Astelehena itxialdi eguna zen; beraz, ordura arte inor ez zen ohartu.

Hasieran hutsune hark ez zuen inor asaldatu, baina aurki albistea zabaldu zen eta erretratuaren lapurreta planeta osoko egunkarien azaletan azaldu zen.

Hasieran, erreskatea eskatuko zutela espero zuen poliziak. Apollinaire eta Picasso atxilotu eta galdekatu zituzten, garai hartan abangoardiako artista gazteak zirelako. Denbora pasa ahala, albisteak ez zuen indarrik galdu; are gutxiago, egunkarietan, albisterik ez bazegoen, asmatzeko prest zeudelako: zinema aretoetako albistegitan, txokolatezko kutxetan edo postaletan ohikoa zen Mona Lisa aurkitzea. Bat-batean, zinemako izarren eta abeslarien tankerako pertsona ospetsu bihurtu zen. Jendea joaten zen Louvrera, XVI. mendeko emakume horren erretratu txikia zegoen espazio hutsa ikustera.

Bi urteren buruan, 1913an, koadroa aurkitzeko itxaropen guztia galduta zegoenean lapurra atxilotu egin zuten, koadroa salgai eskaintzen hasi zelako. Berehala jakin zen nor zen. Vincenzo Peruggia izeneko italiar bat zen, Louvreko langile ohia, eta koadroa Italiari itzuli nahi ziola argudiatu zuen, Napoleonek XIX. mendearen hasieran Frantziara eraman zuenean, lapurtu zuelakoan.

Mona Lisa 1914ko urtarrilaren 4an Parisera itzuli zen eta Peruggiari zazpi hilabete eskaseko espetxe-zigorra ezarri zioten.