«Nahi baino gutxiago kantatzen dut eta plaza hau disfrutatu nahi dut»

Etxarri-Aranatz, 1983. Bederatzigarren finala jokatuko du. Azken lauretan txapeldunorde izan da, bitan hiru puntu eskasera. Berriz saiatzeko aukera du orain.

Hagitz kontent dago bertze final batean kantatuko duelako. Inguruan ere sumatzen du poz bat sortu duela final honek. «Etxean nahiko urte zaila pasa dugu, eta, poz txiki bat emateko gai bagara, ongi».

Nola bizi izan zenuen Agoitzeko saioa?

Nahiko gorabeheratsu, aurreko gaua nahiko txarra pasa nuen; katarro pixka batekin nengoen eta lo egiteko gaizki ibili nintzen. Ardura horrekin joan nintzen eta uste dut hasieran mesede egin zidala; beldur horrekin gehiago zentratu nintzen saioan. Gero, ongi hasi nintzela ikustean, gehiegi erlaxatu nintzen eta nahiko gorabehera izan nituen nire buruarekin. Baina orokorrean ongi, gustura.

Zein ariketarekin gelditu zinen gusturago eta zeinekin ez hainbertze?

Hobekien zortziko handia egin nuen. Arantzatxoa gelditu zitzaidan bakarkakoarekin. Gai zail samarra zela iruditu zitzaidan, asko eraiki beharrekoa, eta sentsazioa izan nuen denbora asko eman nuela horretan. Gero, bertsoak pentsatzeko ez nuen behar adina denbora hartu eta nahiko deskontrolatuta kantatu nuen. Tartean poto bat egin nuen, ziur aski horregatik.

Orduan, pentsatzen dut bakarkako on bat egitea izanen duzula finaleko nahia.

Finalean dena egin nahiko nuke ongi, ez bakarkakoa bakarrik! Baina bai, bertsoa kantatzen hasi baino lehenagoko hiruzpalau segundotxo horiek aprobetxatzen saiatu nahi dut, edo ahalik eta gehien fintzen saiatu kantura salto egin baino lehen.

Bertze helbururik baduzu finalera begira?

Beti bezala ahalik eta gehien disfrutatzea plaza. Oso gutxi kantatzen dugu jendaurrean, nahi genukeena baino gutxiago, eta halako mimoarekin prestatutako plaza bat, halako jendearekin, halako giroarekin, bere zabalera guztian disfrutatu nahi dut. Nire partetik ahal dudan onena ematea nahi nuke, ahalik eta gehien gozatzea bertsotan, eta, gero, horrek lehiarako aukerak ekartzen badizkit, lehiatzen saiatzea ere bai.

Txapeldunorde izan zara azken lau finaletan.

Eta bitan hiru puntu eskasera! Hori azkenean txanpon bat airera botatzea bezala da. Balioa eman behar zaio horri, ze uste dut Nafarroan txapel bat irabaztea inoiz baino garestiago dagoela. Baina, aldi berean, amorru pixka bat ere ematen du hain gertu ibili eta lortu ez izanak. Orain beste aukera bat izango dugu saiatzeko.

Bederatzigarren finala izanen duzu. Esperientzia lagun?

Urtetik urtera zure burua ezagutzen ikasten duzu, baina, aldi berean, inoiz ez dakizu oholtzara igota nola egongo zaren, nola erantzungo duzun. Agian horregatik gustatzen zaigu hainbeste txapelketa eta bertsoa ere, ustez prestatuta egon arren beti intriga horrekin gaudelako: gaur egingo al dut edo ez dut egingo? Bestetik, final guztiak dira desberdinak eta bereziak, bi urtetik bi urtera pertsonak eta gizartea aldatu egiten garelako. Bakoitzak bere ezaugarriak ditu.

Honek zein momentutan harrapatu zaitu?

Urtean 15-20 saio ingurutik ez naiz pasatzen, orduan, beti ematen du ilusioa halako plaza batek. Saiatzen gara txapelketak aprobetxatzen bertsoari lotuta jarraitzeko, eta, ahal dela, hobetzen jarraitzeko. Aurten ere halaxe. Agian beste urte batzuetan baino zailtasun gehixeagorekin, Saatsek [Karasatorre] txapelketa utzi behar izan duelako eta elkarrekin biltzen ginelako herrian. Beste bertsokide batzuek zabaldu dizkidate etxeko ateak eta eskertuta nago. Txapelketan nahiko obsesionatua egoten naiz bertsoarekin eta esango nuke ia egun osoa entrenatzen nagoela nahi gabe. Bestela itzalita egoten den tekla bat pizten zaigu.

Nola ikusten dituzu finalista kideak?

Gazteak gero eta gazteago [barrez]. Juliok bi final egin zituela uste dut ni iritsi aurretik. Nire lehen finaletik Julio eta biok bakarrik gelditzen gara eta esango nuke duela hiru edo lau finaletik ere biok bakarrik gelditzen garela. Asko aldatu da finala, asko gaztetu da. Hori oso seinale ona da. Sartu direnak oso maila handiko bertsolariak dira. Hala ere, iruditzen zait pixka bat tranposoa ere badela irudi hori; finalean ikusiko den zortzikotea nahiko sendoa dela uste dut, baina azpitik zenbat bertsolari ote datorren etorkizunera begira zalantzak dauzkat, gure herrian behintzat gero eta gehiago kostatzen delako bertso eskoletan gaztetxoak erakartzea, eta are eta gehiago mantentzea.