Euskal Herriko Meatzaritzaren Museoak emakumeak protagonistak dituen erakusketa iraunkor berria inauguratu du aste honetan: ‘Burdinazko emakumeak: historia eta memoria’. Bizkaiko Foru Aldundiak bultzatutako erakusketa da, eta Bizkaiko burdin meatzaritzaren historian emakumeek egindako ekarpen erabakigarriari balioa ematen dio.
Meatzaldeko hainbat udalerritan, Ortuellan, Muskizen eta Trapagaranen, izan da erakusketa, eta, orain, espazio enblematiko horretan ezarri da. Bizkaiko industria-ondarearen erreferente bihurtu da, eta urteetan zehar mendietan eta fabriketan bildutako meatzaritza-tresnen Estatuko bilduma handienetako bat du.
Bizkaiko Foru Aldundiko Enplegua, Gizarte Kohesioa eta Berdintasuna sustatzeko Sailak bultzatuta, erakusketak Euskal Herriko Meatzaritzaren Museoaren (argazki-artxiboak eta objektuak) laguntza izan du, baita AHOArena, ondare immaterialaren artxiboa eta QR kodeak ere badituelako, garai hartan bizi izan ziren azken pertsona batzuen elkarrizketen audioak entzuteko aukera ematen dutenak.
Erakusketa honekin batera, liburu bat plazaratu dute eta museo horretan bertan nagusiki Pilar Perez-Fuentes historialariak egindako plaka oroitzen ditu meatzaritzan aritu ziren emakumeak.
«Emakumeek berebiziko garrantzia izan zuten meategietan eta meategietatik kanpo, horiek gabe burdin-meatzaritza ez baitzen posible izango. Meatzaritzaren historian gizonen kontakizunak nagusi diren arren, onartu beharra dago emakumeak izan zirela, beren lan nekaezinarekin, meatzeak ez ezik, haien inguruan hazi ziren familiak eta meatze-komunitateak ere mantendu zituztenak. Justizia historikoko ekintza bat da, eta, azkenean, merezi duten lekua ematen diegu», adierazi du Teresa Laespada Enplegu, Gizarte Kohesio eta Berdintasun diputatuak ekimenaren harira.
Immigrazioa, etxeko lanak eta lan-borrokak
Pilar Perez-Fuentesek erakusketaren inguruko hitzaldia eman zuen. Deskribatu zuenez, lanak urteetan isildutako historia berreskuratzen du, eta meategietatik haratago, Bizkaiko ekonomian beren ahaleginarekin lagundu zuten emakumeak ikusarazten ditu.
Zehaztu zuenez, dinamita-kartutxoak fabrikatzea, minerala garraiatzea eta etxea mantentzea izan ziren egin zituzten lan batzuk, baldintza oso gogorretan, meategiaren barruan zein kanpoan.
24 informazio-panelek osatzen dute erakusketa, argazki historikoak eta ahozko testigantzak konbinatzen dituztenak. Kontakizun horiek QR kodeen bidez eskura daitezke, eta burdin meatzaritzaren urrezko garaia bizi izan zuten azken belaunaldietako esperientziak ezagutzeko aukera ematen dute.
Erakusketak immigrazioa, etxeko lanak, lan-borrokak eta meatzaritzako herrietako bizimodua bezalako gaiak jorratzen ditu, eta emakumeek XX. mende hasierako gizarte-antolaketan duten eragina azpimarratzen du.
