GAUR8

Assumpcio Puigdelloses-en oroimenak bizirik jarraitzen du, 85 urteren ostean

Bartzelonako La Bota txabola-auzoa exekuzioetarako erabili ohi zuten frankistek, eta bertan hamaika emakume hil zituzten 1939 eta 1940 bitartean. Horietako bat Assumpcio Puigdelloses Vila izan zen, 43 urtekoa, matxinada militarra egotzita. Sei hilabete beranduago fusilatu zuten.

La Bota zelaian fusilatuei eskainitako panela, Bartzelonan.
La Bota zelaian fusilatuei eskainitako panela, Bartzelonan. (Mercè PIQUERAS | wikimedia)

Duela 85 urte, La Bota Bartzelonako txabola-auzoan, Assumpcio Puigdelloses Vila etxekoandrea exekutatu zuen erregimen frankistak. 1939an, bando errepublikarrak porrot egin zuenean, Frankismoaren hasierarekin batera disidenteen aurkako errepresioa hasi zen, eta jendea salatzen hasi ziren.

Salaketa horietako gehienak landa-eremuetan eman ziren, mendeku pertsonalak zirela eta. Puigdelloses izan zen salatutako pertsonetako bat, eta hura atxilotu eta Bartzelonako Les Corts emakumeen kartzelara eraman zuten.

Irailaren 14an gerra-kontseilu batean azaldu zen, eta komentu baten arpilaketa, bi apaizen delazioa eta Vic-eko katedraleko hiru elizetako suteetan parte hartu izana leporatu zioten. Hori dela eta, matxinada militarra egotzi eta hiltzera kondenatu zuten.

Sei hilabetetan zain egon behar izan zuen, azkenean 1940ko martxoaren 27an, goizeko seietan, La Bota zelaian fusilatu zuten arte, beste lau atxiloturekin batera. Bertan 1939ko apiriletik 1940 azarora bitartean fusilatu zituzten hamaika emakumeetako bat izan zen Puigdelloses. 43 urte zituen, La Botan bertan 2015an jarri zuten emakumeei eskainitako oroigarrian adierazitakoaren arabera. 2019an fusilatu guztiak gogoan dituen panel bat ezarri zen San Martin barrutian.