1920ko maiatzaren 28an Jesus Atxa jaio zen Aretxabaletan. Bizkaiko, Gipuzkoako eta Nafarroako ikastolen sorreran parte hartu zuen, eta 1998an ohorezko euskaltzaina izendatu zuten.

Jesus Atxa euskaltzale eta ohorezko euskaltzain 1920ko maiatzaren 28an jaio zen Aretxabaletan, gaur 105 urte. Atxak euskarari eta ikastolei eskaini zien bere bizitza. Nafarroako ikastolen mugimenduaren bultzatzaile eta San Fermin ikastolako zuzendari izan zen 1970 eta 1984 bitartean. Urte horretan erretiroa hartu zuen, baina aurretik Bizkaian eta Gipuzkoan ikastolen sorreran ere parte hartu zuen.

Ikasketak Aretxabaletan hasi ondoren, 14 urterekin Durangoko jesuiten ikastetxean sartu zen, eta bi urte geroago, estatu-kolpe frankistaren ondoren, Belgikara emigratu zuen, eta gero Venezuelara eta Kolonbiara, non Filosofia eta Letrak eta Pedagogia ikasi zituen. ‘Argia’ aldizkarian kolaboratu zuen, 1945ean Euskal Herrira itzuli aurretik.

1960tik aurrera euskal kulturaren esparruan sartu zen. Edili argitaletxeko zuzendaria izan zen, ‘Zeruko argia’-n kolaboratu zuen eta Aretxabaletako ikastolaren sorreran parte hartu zuen. Durangoko Euskal Liburu eta Disko Azoka abian jartzearekin ere zerikusia izan zuen.

Bizkaian eta Gipuzkoan ikastolen sorreran parte hartu ondoren, Nafarroara joan zen bizitzera, eta 1977an herrialde horretako Ikastolen Federazioaren sorreran inplikatu zen. Liburuak argitaratu zituen eta filmak bikoizten lan egin zuen. 1998an euskaltzain ohorezkoa, 2003an Miguel Sanzen eskutik Eusko Ikaskuntzaren Manuel Lekuona saria jaso zuen. Iruñean hil zen 2007ko urriaren 24an, 87 urte zituela, euskararen aldeko etengabeko jarduera baten ondoren.