GAUR8

Katrina urakana igaro eta gutxira, Rita heldu zen AEBetara 2005eko irailaren 24an

Gaur 20 urte, Rita urakana AEBetako hego-ekialdeko kostaldean lehorreratu zen, kalte izugarriak eraginez. 2005eko urakan bortitzenetako bat izan zen, eta Katrina urakanaren ondorengo krisi-egoera areagotu zuen. Kalte ekonomikoak 18,5 mila milioi dolarrera iritsi ziren.

Rita urakanaren ondorioak Louisianan.
Rita urakanaren ondorioak Louisianan. (LOUISIANA SEA GRANT | WIKIMEDIA COMMONS)

2005eko irailaren 24an, Rita urakanak lehen ekintza zuzena egin zuen Louisianako ipar-mendebaldean, nahiz eta ordurako nabarmen ahuldua zegoen; aire-masak eta presio barometriko altuak izan ziren horren eragile nagusiak.

Rita 2005eko irailean sortu zen Bahametan, inguruko giro beroek, itsas gainazaleko uraren tenperatura altuek eta bestelako faktore meteorologiko egokiek eraginda. Oso azkar indartu zen eta 5. kategoriako urakan bihurtu zen, 285 kilometro orduko haize iraunkorrekin eta 895 mbar-ko presio baxuarekin.

Hala ere, lurreratu aurretik 5. kategoriatik 3. kategoriara jaitsi zen, eta horrela iritsi zen Louisianako eta Texasko kostaldeetara. Lurreratzean, batez ere komunitate txikiak kaltetu zituen: haize bortitzek eraikinak suntsitu, zuhaitzak eraitsi eta telefonia-lineak hautsi zituzten.

Guztira, Rita urakanak AEBetan 18,5 mila milioi dolarreko kalte ekonomikoa eragin zuen. 120 bat heriotza izan ziren; horietatik sei zuzenean urakanaren ondorioz, eta gainerakoak, batez ere, ebakuazioan edo garraio-arazoetan gertatu ziren.

Kostaldeko biztanleak garaiz ohartarazi zituzten, eta Houston bezalako hirietan milioika lagunek utzi zituzten beren etxeak. Tokiko eta estatuko gobernuek alarma-egoerak ezarri zituzten, hesiak eta babes-neurriak prestatu zituzten, eta erreskate-sistemak aktibatu ziren.

Urakan honek kalte handiak eragin zituen gizartean, ekonomian eta ingurumenean. Itsasertzeko lurrak eta bestelako defentsa-sistemak kaltetu ziren; komunitate batzuk ia erabat suntsitu ziren, eta berreskurapena luzea eta zaila izan zen.

Aipagarria da Rita Katrina urakanaren ondoren etorri zela. Horrek nabarmen larriagotu zuen eskualdearen egoera, izan ere, Katrinaren ondorioak oraindik guztiz gainditu gabe zeudenean heldu baitzen Rita.