Juantxo EGAÑA

Louis Erguy: Donibane Garaziko memoria bisuala

(LOUIS ERGUY. BAIONAKO MEDIATEKA.)

Louis Erguyk Donibane Garazin zuen estudioan 1897an ateratako argazki hau Nafarroa Behereko hiriburuko ikuspegi eta erretratuak biltzen dituen album baten parte da. Eszena kontu handiz prestatuta dago: hondo margotu batek paisaia bat simulatzen du eta lastoz estalitako zoruak landa-sentsazioa indartzen du. Erdian, emakume bat lasai-lasai dagoen haur batekin dago, eta goru bati eusten dio (goru-palua), liho fina (kirrua) iruteko funtsezko tresna. Irutea emakumeek egiten zuten neguko lana zen, sarritan azarotik otsailera bitartean auzo-tertulietan. Gorua ez zen tresna bat bakarrik: emakume handi baten bertuteak irudikatzen zituen eta emakumeen nortasunaren ikurra zen. Erguyk paisaia eta bertako protagonistak erretratatu zituen, eta bere irudiek tradizioak eta etxeko lanak eguneroko bizitzaren parte ziren XIX. mendearen amaierako Nafarroa Behereko memoria bisuala osatzen dute.