‘EB Research’ plataformak uraren kalitatea hobetzeko Urdaibain dagoen ikerketan jarri du arreta

Bruselak finantzatzen duen ‘EB Research’ argitalpen-plataformak uraren kalitatea eta kantitatea hobetzeko Urdaibain garatu duten Life Urbaso proiektuan jarri du arreta. Baso-kudeaketa egoki batek gertuko hartuneetan duen eragina ikertzen ari dira.

Europako Batzordeak abian jarritako ‘EB Research’ argitalpen-plataformak Urdaibaiko Biosfera Erreserban uraren kalitatea eta kantitatea hobetzeko garatu den Life Urbaso proiektuan jarri du arreta udako zenbakian.

Europar Batzordeak finantzatutako proiektua garatzen ari diren zientzialariek erakutsi nahi dute lurzorua gutxiago higatzen duen baso-kudeaketa egoki batek gertuko hartuneetako uraren kalitatea eta kantitatea hobetzen dituela, horietan lohi eta sedimentu gutxiago gera daitezen, eta, beraz, ura edangarri bihurtzeko behar den tratamendu fisiko-kimikoa murrizten duela.

Life Urbaso izeneko proiektuko koordinatzaileak, Nahia Gartzia-Bengoetxea doktoreak, Nekazaritza Ikerketa eta Garapenerako Euskal Institutuko (Neiker) ikertzaileak, argitalpenean azaldu duenez, ura giza kontsumorako egokia izan dadin kloroarekin desinfektatu behar da, eta substantzia horrek, aldi berean, «osasunerako kaltegarriak diren azpiproduktuak sortzea eragiten du».

Hala ere, nabarmendu du ur gordinaren materia organiko naturalaren kantitatea eta kalitatea aldatu egiten direla erauzten den ingurunearen arabera, eta horrek esan nahi du «inguruko lurraren kudeaketa eraginkor batek uraren kalitatea hobetu dezakeela eta, hortaz, ura garbitzeko beharra murriztu».

Hori da Life Urbasoren ikerketaren helburua: baso-estaldurak inguruko eremuko uraren kalitatean eta kantitatean duen eragina ikertzea.

Pinu eta eukaliptoen ondorioak

Gartzia-Bengoetxeak azaldutakoaren arabera, Urdaibaiko zonaldean baso landatuak daude, batez ere pinu eta eukaliptoekin. Baso horiek «aldi berean landatzen dira eta denak batera mozten dira, lurzoruaren higadura-arriskua areagotuz eta, aldi berean, uraren kalitatean ondorio kaltegarriak eraginez».

Life Urbasoko taldeak landaketa horiek etengabeko estaldurako basogintza autoktono bihurtu nahi ditu, eta, ondoren, neurri horrek uretan duen eragina aztertu.

Halaber, baso-eraldaketa horren eragin zabalenak monitorizatuko dira, uraren kalitatean eta kantitatean duen eraginaz harago, hala nola hegaztien biodibertsitatean, baso-egituran eta landare-aniztasunean duen eraginaz harago.

Lanaren beste adar bat lurrera egur hila gehitzea da, karbono organikoaren mailak handitzeko eta «erresilientzia klimatikoa» hobetzeko.

Proiektuan, gainera, Urdaibaiko Erreserbako herritarrak elkarrizketatu dituzte, baita interes ezberdinak izan ditzaketen bisitariak eta lurren jabeak ere.

Elkarrizketa horien emaitza oraindik aztertzen ari dira. Gartzia-Bengoetxeak aurreikusten du kalitate handiko ur gordinari ematen zaion balio ekonomikoari buruzko ikuspegi berriak emango dituela.

Ikertaldea prest agertu da, halaber, bere ikerketen emaitzak antzeko erronkei aurre egiten dieten beste eremu batzuekin partekatzeko, eta, horretarako, eskuliburu bat egin du, beren eremuan antzeko ikuspegia hartu nahi duten beste udal edo tokiko erakunde batzuei orientazioa emateko.

Ikerketa horren guztiaren testuingururik zabalena ur-eskasiarekiko gero eta kezka handiagoarekin lotzen da, klima-aldaketaren aurreikusitako inpaktuak areagotuta.

Life Urbaso proiektuaren garapenean, Neikerrez gain, klima aldaketari buruzko ikerketarako BC3 euskal zentroak, Euskal Herriko Unibertsitateak (EHU), Bilbao Bizkaia Ur Partzuergoak eta Agentziak parte hartzen dute.