Juantxo EGAÑA

Entzierroa zer zen 1930ean

1930eko sanferminak.
1930eko sanferminak. (Jose Belzunce Gonzalez. | Nafarroako Errege Artxibo Orokorra.)

1930eko uztailaren 7an, eguerdiko 12etan, gaita jotzaile talde batek, suzirien zaratak lagunduta, urte hartako sanferminen hasiera iragarri zuen. Euskal komunikabide guztiek jaien hasieraren berri eman zuten. 16.30ean, udalbatzako kideak prozesioan atera ziren San Lorenzo elizarantz. Hala ere, bi ordu baino gehiago behar izan zituzten iristeko, Kale Nagusian pilatu ziren koadrilek eragindako oztopoaren ondorioz, zinegotzien igarotzea zailduz.

Beste behin ere, prentsak entzierroak, erraldoi eta buruhandien konpartsa, pilota partidak eta azoka eta ibilaldietako jende pilaketa handiak nabarmendu zituen. Garai hartako zutabegileek bazter guztietatik "kanpotar" ugari iritsi zirela azpimarratzen zuten, zalantzarik gabe "oso animatuak" ziren jaiek erakarrita.

Gertaera deigarrienen artean, Javier Otxoaren eta Manuel Fullaondoren arteko borroka greko-erromatarra aipatzen zen, baita abionetaz egindako hiriaren gaineko aireko paseoak ere, sekulako berritasuna garai hartarako.

Jose Belzuncek hartutako irudian urte hartako entzierroetako bat ikus daiteke, Estafeta kalean. Argazkia bereziki bitxia da: balkoietatik begiratuta jende gehiago ikusten da kalean korrikalariak baino, eta horrek entzierro haren ikuspegi berezia eskaintzen du.